Nietolerancja laktozy – co to?
Nietolerancja laktozy, czyli występującego w mleku cukru, to jedna z najczęstszych nietolerancji pokarmowych. Borykają się z nią osoby, w organizmach których brakuje laktazy, będącej enzymem, niezbędnym do rozkładu laktozy. W takim wypadku, po spożyciu mleka lub innych produktów, w składzie których znajduje się laktoza, pojawiają się dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Co to nietolerancja laktozy? Niewłaściwa reakcja organizmu, która pojawia się po spożyciu produktów, mających w swoim składzie cukier mleczny. Przyczyną tego typu nietolerancji pokarmowej, jest całkowity brak (alaktazja) lub niedobór (hipolaktazja) wspomnianego wcześniej enzymu trawiennego – laktazy. Jest on niezbędny do tego, aby laktoza mogła zostać w prawidłowy sposób rozłożona na glukozę i galaktozę. W sytuacji, gdy w organizmie brakuje laktazy, dochodzi do fermentacji bakteryjnej laktozy w jelicie grubym. To w konsekwencji powoduje tworzenie się kwasów i gazów, wpływających na wzrost ciśnienia osmotycznego treści jelitowych, działających drażniąco na błonę śluzową. Konsekwencją tego, są nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, określanej jako nietolerancja laktozy. Objawy u dorosłych, różnią się nieco od tych, doświadczanych przez dzieci i niemowlęta. W przypadku najmłodszych, więcej informacji na temat tej nietolerancji pokarmowej, dostępnych jest w artykule: Nietolerancja laktozy u niemowląt i dzieci. W tym tekście, skupimy się jednak na osobach dorosłych i wyjaśnimy m.in.: jak rozpoznać nietolerancję laktozy, jakie daje nietolerancja laktozy objawy skórne oraz, czy występuje lek na nietolerancję laktozy u dorosłych? Zachęcamy do kontynuowania lektury.
Nietolerancja laktozy – objawy skórne
Dolegliwości spowodowane brakiem lub niedoborem laktazy w organizmie, są zróżnicowane, a ich występowanie określane jest jako nietolerancja laktozy. Objawy skórne u dorosłych, które jej towarzyszą, to przede wszystkim pokrzywka lub atopowe zapalenie skóry. U osób borykających się z tego typu alergią, symptomy najczęściej pojawiają się bardzo szybko po spożyciu produktów z laktozą, co niewątpliwie może wskazywać na to, że cierpią one na przypadłość, jaką jest nietolerancja laktozy. Objawy skórne to jednak nie jedyne dolegliwości, towarzyszące tej alergii. Nie są one specyficzne i nierzadko przypominają objawy wielu chorób przewodu pokarmowego, szczególnie zespołu jelita drażliwego, stąd też nie zawsze wiadomo, czy rzeczywiście danej osobie doskwiera nietolerancja laktozy. Objawy na skórze, jakie występują w wyniku kontaktu organizmu z laktozą już omówiliśmy. Teraz przychodzi czas, na wyszczególnienie innych dolegliwości, związanych z uczuleniem na laktozę. Należą do nich:
- Biegunki (o charakterystycznym kwaśnym zapachu),
- Bóle brzucha,
- Wzdęcia,
- Kolki,
- Oddawanie nadmiernej ilości gazów,
- Uczucie „przelewania” w jamie brzusznej,
- Nudności i wymioty (u niektórych).
Warto zaznaczyć, że stopień nasilenia dolegliwości jest różny i zależy przede wszystkim od ilości spożytej laktozy, postaci zjedzonego pokarmu zawierającego laktozę, ale również stopnia niedoboru laktazy. Symptomy alergii, mogą pojawiać się w różnym czasie, na kilka minut po spożyciu produktów z laktozą, ale również na kilka godzin po tym, stąd też nie zawsze wiadomo, czy dana osoba ma uczulenie na laktozę. Objawy skórne u dorosłych występują najszybciej, natomiast te ze strony układu pokarmowego, mogą pojawić się z dużym, nawet kilkugodzinnym opóźnieniem. W tym miejscu nasuwa się pytanie – Jak zbadać nietolerancję laktozy, aby zyskać pewność, że doświadczane przez pacjenta dolegliwości, mają z nią związek? Odpowiedź znajduje się w kolejnym paragrafie.
Jak sprawdzić nietolerancję laktozy?
Zdiagnozowanie uczulenia na laktozę jest niezwykle istotne, w celu podjęcia stosownego leczenia. Istnieje kilka metod, które pozwalają na skuteczne wykrycie przypadłości typu nietolerancja laktozy. Jakie badania okażą się skuteczne? W celu rozpoznania uczulenia na cukier zawarty w mleku, lekarz może zalecić następujące formy diagnozy:
- Wodorowy test oddechowy. Wykonuje się go na czczo. Pacjentowi podawana jest określona dawka laktozy, a następnie mierzone stężenie wodoru w wydychanym powietrzu.
- Badanie pH stolca. Ze względu na to, że niestrawiona laktoza zakwasza stolec, kwaśnie pH wskazuje na nietolerancję pokarmową.
- Badanie molekularne polimorfizmu genu laktazy (LCT). Metoda ma za zadanie potwierdzić lub wykluczyć hipolaktazję typu dorosłych (ATH).
- Test doustnego obciążenia laktozą. Polega na podaniu pacjentowi laktozy, a kolejno oznaczeniu stężenia glukozy we krwi.
Wyżej opisane metody to jedne podstawowych sposobów na to, jak sprawdzić nietolerancję laktozy. Pacjenci, którym towarzyszą nieprzyjemne dolegliwości, wspominane w poprzednim paragrafie, z całą pewnością powinni udać się do lekarza, który na ich podstawie, zaleci badanie na przypadłość, jaką jest nietolerancja laktozy. Diagnostyka tej alergii, może odbywać się również w inny, najskuteczniejszy, ale jednocześnie najbardziej inwazyjny sposób. Podczas takiego badania dochodzi bowiem do pobrania niewielkiego fragmentu jelita cienkiego i ocenienia go pod kątem zawartości laktazy.
Pacjenci, którzy nie chcą od razu kierować swoich kroków do gabinetu lekarskiego, mogą wybrać inną metodę diagnostyki. Jak sprawdzić nietolerancję laktozy w domu? W tym wypadku, odpowiednie będzie zastosowanie próby eliminacyjnej, której zadaniem jest zweryfikowanie czy występuje nietolerancja laktozy. Jak sprawdzić to najlepiej? Otóż przez dwa tygodnie, należy stosować dietę bezlaktozową. Jeżeli w tym czasie objawy ustąpią, a nasilą się ponownie po włączeniu laktozy do diety, wówczas z dużą dozą pewności można podejrzewać nietolerancję tego cukru.
Nietolerancja laktozy – leki
Wiedząc już, jak wykryć nietolerancję laktozy, warto omówić również sposoby walki z tą uciążliwą przypadłością. Są one uzależnione od tego, czy pacjent ma do czynienia z wrodzonym niedoborem laktazy, czy z wtórną nietolerancją laktozy.
Terapia pacjentów z wrodzonym niedoborem laktazy, polega na dożywotnim wyeliminowaniu z diety produktów, zawierających cukier mleczny. Osoby te nie tolerują nawet najmniejszych ilości laktozy, a nieleczona choroba, może zagrażać nawet ich życiu. Poza dietą, konieczna jest również inna metoda walki z wrodzoną przypadłością, typu nietolerancja laktozy. Leki w tym wypadku będą jej nieodłącznym elementem. Rolą medykamentów z laktazą, jest wspomaganie organizmu w trawieniu pokarmów mlecznych, dlatego też należy stosować je każdorazowo przed posiłkiem.
Jeżeli mowa o wtórnej nietolerancji laktozy, to w tym przypadku zasady postępowania są nieco zbliżone do tych, których powinni przestrzegać pacjenci, z wrodzonym niedoborem laktazy. Jak powinna być leczona wtórna nietolerancja laktozy? Lek zawierający laktazę może być tutaj bardzo pomocny. Warto jednak zaznaczyć, że pacjenci z uczuleniem na cukier mleczny, wymagają przede wszystkim terapii eliminacyjnej. Obejmuje ona okresowe odstawienie produktów, w składzie których znajduje się cukier mleczny. Trzeba wiedzieć, że są różne powody występowania przypadłości, takiej jak wtórna nietolerancja laktozy. Leczenie powinno być kontynuowanie do momentu uporania się z chorobą, która spowodowała uszkodzenie nabłonka jelita (wyjątek to choroba Leśniowskiego-Crohna).
Czy nietolerancja laktozy mija?
Wiedząc już czym jest, jakie daje objawy i jak stwierdzić nietolerancję laktozy, przychodzi czas na uzyskanie odpowiedzi – czy nietolerancja laktozy mija? Otóż w przypadku osób z wrodzonym niedoborem laktazy, choroba ta nie jest całkowicie uleczalna i wymaga terapii przez całe życie. W przypadku wtórnego uczulenia na cukier mleczny, przypadłość tą można całkowicie wyleczyć, co pozwala na powrót do normalnej diety. Osoby, u których została zdiagnozowana alergia na laktozę, muszą czasowo zrezygnować z produktów, które nie są wskazane przy zaburzeniu typu nietolerancja laktozy. Jakie mleko, jogurty czy sery mogą spożywać? Odpowiedź brzmi – najlepiej produkty na bazie napojów roślinnych lub mleczne, pozbawione laktozy.
Komentarze do wpisu (0)
