
Pulsoksymetria jest gałęzią nowoczesnych badań, które w medycynie pojawiły się stosunkowo niedawno. Pozwalają one, w sposób nieinwazyjny i całkowicie bezbolesny, mierzyć tętno, a także saturację, czyli wysycenie krwi tlenem. Wynik takiego badania, obrazuje ilość wysyconej tlenem hemoglobiny i jest on przedstawiany w procentach. Żeby móc je wykonać, stosuje się specjalistyczne urządzenie o nazwie pulsoksymetr. Co to jest, jak działa, jak używać go w poprawny sposób i interpretować uzyskane wyniki? Odpowiedzi na te pytania, znajdują się w naszym artykule. Ponadto, z naszego tekstu dowiesz się znacznie więcej o urządzeniu, jakim jest pulsoksymetr. Ile powinien wskazywać saturacji, aby wynik uznać za prawidłowy? To kolejny z poruszanych przez nas aspektów. Ponadto, w trakcie lektury uzyskasz również inne informacje, dotyczące urządzenia typu pulsoksymetr. Co oznaczają parametry wyświetlane na tym sprzęcie medycznym? O tym również chętnie Ci opowiemy. Zachęcamy do zapoznania się z jego treścią.
Pulsoksymetr – co to jest i do czego służy?
Urządzenie pomiarowe, wykorzystywane w pulsoksymetrii to pulsoksymetr. Co to jest? Niewielkie urządzenie elektroniczne, pozwalające na wykonanie badania, którego celem jest pomiar saturacji krwi, czyli wysycenia jej tlenem. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że częstotliwość pracy serca to dodatkowy parametr, mierzony przez pulsoksymetr. Jak działa tego typu urządzenie? Otóż to niepozorne narzędzie, działa na zasadzie pulsoksymetrii, polegającej na emitowaniu światła o zróżnicowanej długości fali:
- 660 nm (światło czerwone),
- 940 nm (światło podczerwone).
W tym miejscu warto omówić dokładnie, na czym polega praca urządzenia, jakim jest pulsoksymetr. Zasada działania tego narzędzia, bazuje na wspomnianym wcześniej emitowaniu światła. Hemoglobina w różnym stopniu pochłania długości fal, a zjawisko takie uzależnione jest od tego, czy transportuje tlen (oksyhemoglobina) czy też nie (hemoglobina zredukowana). Na podstawie różnic w pochłanianiu przez hemoglobinę promieniowania, a także przy wykorzystaniu stałej absorpcji, pulsoksymetr oblicza stopień nasycenia hemoglobiny tlenem, a pomiar ten przedstawiany jest w procentach. Warto wiedzieć również o tym, że pulsoksymetria wykorzystuje także obecność pulsacyjnego sygnału, wytwarzanego w palcu przez krew tętniczą.
W jakich zatem miejscach stosowany jest pulsoksymetr. Gdzie mierzyć saturację z jego użyciem? Pulsoksymetry stosowane są w wielu miejscach. Wykorzystuje się je w karetkach, na oddziałach ratunkowych i intensywnej terapii, a także w trakcie operacji, jak i również w trakcie i po zastosowaniu u pacjenta znieczulenia ogólnego. Ponadto, mogą być używane również w warunkach domowych, do bieżącego monitorowania stanu zdrowia. W jakich sytuacjach jeszcze sprawdzi się pulsoksymetr? Kiedy używać tego typu urządzenie? Głównie u osób, które są zagrożone niskim ciśnieniem cząstkowym we krwi. Najczęściej znajduje zastosowanie u pacjentów, z chorobami:
- Układu oddechowego,
- Układu sercowo- naczyniowego,
- Przewlekłymi, wymagających stałej opieki,
- Nadciśnieniem,
- Cukrzycą.
Są i również inne okoliczności, w których sprawdzi się pulsoksymetr. Kiedy używać to narzędzie? Jak się okazuje, doskonale sprawdza się ono również w przypadku kobiet w ciąży, osób wyczynowo uprawiających sport oraz pracujących na dużych wysokościach.
Pulsoksymetr a ciśnieniomierz – czym się różni?
Wiedząc już, co to jest pulsoksymetr i do czego służy, wiele osób zada sobie pytanie, jaka zależność występuje na płaszczyźnie pulsoksymetr a ciśnieniomierz. Czym się różni jedno urządzenie od drugiego? Żeby móc w rzetelny sposób na nie odpowiedzieć, w pierwszej kolejności warto przybliżyć, czym właściwie jest ciśnieniomierz, a następnie omówić, co różni go od urządzenia typu pulsoksymetr. Do czego służy zatem to pierwsze? Otóż ciśnieniomierz to urządzenie, przeznaczone do pomiaru ciśnienia tętniczego. Na rynku dostępne są jego rozmaite rodzaje i można je podzielić ze względu na sposób dokonywania pomiaru ciśnienia. Na tej podstawie, wyróżnia się aparaty:
- Manualne,
- Półautomatyczne,
- Automatyczne.
Wiedząc już po krótce, czym jest ciśnieniomierz i do czego służy, przychodzi czas na omówienie rozbieżności występujących w relacji pulsoksymetr a ciśnieniomierz. Czym się różni każde z wyżej wymienionych narzędzi? Jak wspomnieliśmy wcześniej, do pomiaru wysycenia krwi tlenem (saturacji) stosowany jest pulsoksymetr, natomiast do diagnozowania ciśnienia tętniczego – ciśnieniomierz. Czy urządzenia te wzajemnie się uzupełniają? Czy pulsoksymetr mierzy ciśnienie? Odpowiedź na nie jest negatywna, gdyż każde z tych narzędzi, przeznaczone jest do innych badań.
Pulsoksymetr – jak działa?
Wiemy już czym jest, w jaki sposób pracuje oraz gdzie wykorzystywany jest pulsoksymetr. Co bada tego typu urządzenie, również pozostaje bez tajemnic. Dysponując już tego typu informacjami, warto zgłębić sposób działania pulsoksymetru. Urządzenie to działa na zasadzie pochłaniania promieniowania, o dwóch różnych długościach. Proces ten zachodzi w naczyniach włosowatych i wykorzystuje w tym celu krwinki czerwone. Sygnał mierzony przez pulsoksymetr, składa się z dwóch składowych: stałej i zmiennej (pulsującej). W przypadku składowej zmiennej, odpowiada ona za opis absorpcji pulsującej krwi tętniczej. Za pozyskanie tego rodzaju danych, odpowiada właśnie pulsoksymetr. Co pokazuje to urządzenie? Na podstawie pomiaru, obliczany jest stopień nasycenia hemoglobiny tlenem (SpO2) i to właśnie ten wynik, uzyskiwany jest przy użyciu pulsoksymetru.
Pulsoksymetr – co pokazuje?
Dotychczas przedstawione informacje, doskonale opisują czym jest i w jakim celu wykorzystuje się pulsoksymetr. Co pokazuje to urządzenie również wiemy – saturację, czyli wysycenie krwi tlenem. Narzędzie pozwala na bieżące monitorowanie stanu zdrowia osób z rozmaitymi chorobami, ale sprawdza się również w przypadku profilaktyki zdrowotnej osób zdrowych. Ze względu na to, jak pomocne jest to urządzenie, warto zaopatrzyć się we własny pulsoksymetr. Kiedy mierzyć saturację z jego użyciem? Ten niezwykle prosty w obsłudze sprzęt medyczny, powinien być stosowany w takich przypadkach, jak:
- Kontrola efektów tlenoterapii u pacjentów, borykających się z ciężkimi zaburzeniami oddychania, szczególnie jeśli chory stosuje koncentrator tlenu,
- W nagłych przypadkach, kiedy jest podejrzenie, że u danej osoby, mogło dojść do niedotlenienia organizmu. Mowa tu o takich sytuacjach, jak: poparzenia, wypadki, wstrząs krwotoczny, zatrucia, duży ubytek krwi, amputacja kończyny, atak astmy, wstrząs anafilaktyczny,
- Zaawansowane choroby układu oddechowego (zaostrzenie astmy oraz innych schorzeń dróg oddechowych, POChP),
- Monitorowanie chorych z anemią,
- U pacjentów w śpiączce klinicznej,
- W medycynie sportowej, podczas badań wydolnościowych sportowców,
- W konkretnych jednostkach chorobowych, do których należą: choroba ksenonowa i wysokościowa,
- Na oddziałach noworodkowych (głównie przy monitorowaniu noworodków z niską masą urodzeniową oraz wcześniaków),
- Do rozpoznania niewydolności oddechowej, gdy u pacjenta nie występują specyficzne objawy kliniczne.
Warto zaznaczyć ponadto, że do nieinwazyjnego kontrolowania tętna, również pomocny okaże się pulsoksymetr. Ile trwa pomiar i jak używać go w prawidłowy sposób? O tym w przeczytasz w dalszej części artykułu.
Jak pulsoksymetr mierzy saturację?
Jak wspominaliśmy już wielokrotnie, pulsoksymetr to urządzenie medyczne, które pozwala na zmierzenie poziomu saturacji, zarówno w warunkach ambulatoryjnych, jak i domowych. W tym miejscu warto zgłębić, jak pulsoksymetr mierzy saturację. Otóż, wszystko zależy od tego, jaki rodzaj sprzętu zostanie wykorzystany do przeprowadzenia badania. Na rynku dostępne są bowiem dwa typu pulsoksymetrów:
- Napalcowe. Te modele, zostały wyposażone w specjalny czujnik. Żeby móc zbadać poziom saturacji przy ich użyciu, trzeba nałożyć je na palec.
- Stacjonarne (przyłóżkowe). Te urządzenia są zdecydowanie bardziej rozbudowane, pod kątem dostępnych funkcji. Dzięki nim, można zbadać nie tylko ciśnienie, ale również oddech pacjenta. Co ważne, nakłada się je nie tylko na palec, ale również na płatek ucha. Jeżeli badaniu są poddawane niemowlęta, zakładane są na stopę lub nadgarstek. Tego typu modele, najczęściej używane są w szpitalach czy domach opieki.
W związku z powyższym, szukając odpowiedzi na pytanie – jak pulsoksymetr mierzy natlenienie, w pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę, który model zostanie zastosowany podczas diagnozowania pacjenta. W dalszej części artykułu wyjaśnimy, w jaki sposób przeprowadzić badanie przy użyciu sprzętu medycznego, jakim jest pulsoksymetr. Jak używać to narzędzie, aby pokazało prawidłowy wynik? Zachęcamy do kontynuowania lektury, w celu uzyskania stosownych informacji.
Pulsoksymetr – jak używać w poprawny sposób?
Dysponując już mnogością informacjami na temat pulsoksymetru, wiele osób chciałoby się dowiedzieć, jak używać ten sprzęt medyczny, aby móc w prawidłowy sposób zmierzyć saturację. Do omówienia całego procesu, wykorzystamy napalcowy pulsoksymetr. Jak używać go we właściwy sposób? Otóż zanim przejdziemy do szczegółów wyjaśnimy, że pulsoksymetry są ogólnodostępnymi urządzeniami medycznymi, które można kupić zarówno w aptekach stacjonarnych, jak i internetowych, a także w sklepach z elektroniką. To narzędzia do samokontroli, które zdecydowanie każdy z nas powinien mieć w swoim domu. Dzięki monitorowaniu wysycenia krwi tlenem, szybko zorientujemy się, że z naszym organizmem może dziać się coś niepokojącego, a to pozwala na podjęcie szybkiej reakcji w tym zakresie.
Nadszedł czas na to, aby omówić całą procedurę badania z użyciem narzędzia, jakim jest pulsoksymetr. Jak mierzyć saturację z jego zastosowaniem? Otóż jak się okazuje, zadanie to jest niezwykle proste i poradzi sobie z nim każdy. Nie trzeba dysponować specjalistyczną wiedzą medyczną. Do każdego pulsoksymetru, dołączona jest bowiem szczegółowa instrukcja obsługi, co znacząco ułatwia wykonanie rzetelnego pomiaru. My jednak, po krótce, omówimy sposób stosowania urządzenia typu pulsoksymetr. Jak mierzyć wysycenie krwi tlenem przy jego użyciu? W niezwykle łatwy sposób. Wystarczy bowiem nałożyć go na palec i włączyć, aby po krótkim czasie uzyskać interesujące nas informacje. No dobrze, ale żeby wynik była miarodajny, należy wiedzieć, ile czasu trzymać na palcu pulsoksymetr. Jak długo mierzyć saturację? Wszystko zależy od stosowanego modelu, jednak najczęściej, wynik powinien być widoczny na wyświetlaczu po upływie 30 sekund. Kolejna ważna kwestia to rodzaj palca, wykorzystywanego podczas badania urządzeniem typu pulsoksymetr. Który palec powinien być użyty, w celu dokonania pomiaru i czy ma to w ogóle jakiekolwiek znaczenie? Do należytego przeprowadzenia badania, należy użyć palec wskazujący lub środkowy i umieścić go paznokciem do góry.
W tym paragrafie dowiedziałeś się już, jak prawidłowo używać pulsoksymetr. Który palec zastosować do przeprowadzenia badania i jak długo dokonywać pomiarów, również jest Ci wiadome. Nie są to jednak jedyne informacje, które pozwolą Ci we właściwy sposób stosować pulsoksymetr. Jak czytać wyniki to kolejny ważny aspekt, w przypadku tego urządzenia, dlatego zachęcamy Cię do kontynuowania czytania.
Pulsoksymetr – jak czytać wyniki?
Po zapoznaniu się z treścią naszego artykułu wiesz już, jak użyteczny jest pulsoksymetr. Jak czytać wyniki uzyskane za jego pomocą? Informacje na ten temat, dostępne są w tym paragrafie. W pierwszej kolejności warto ustalić, co można uznać za dobry wynik wskazywany przez pulsoksymetr. Jakie normy są powszechnie uznawane za właściwe?
Otóż jak się okazuje, stosując narzędzie medyczne do mierzenia saturacji, jakim jest pulsoksymetr, wyniki prawidłowe to będą te, których wartość jest równa 95% lub wyższa. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że w przypadku osób starszych (szczególnie po 70.-75. r.ż.), może być wskazywana nieco niższa saturacja przez pulsoksymetr. Jaki wynik w tym wypadku uznany będzie za właściwy? Utrzymujący się na poziomie 93-94%.
Trzeba wiedzieć jednak o tym, że niezależnie od wieku i stanu zdrowia pacjenta, niepokój powinien budzić każdy nieprawidłowy wynik, jaki wskaże pulsoksymetr. Ile tlenu we krwi to właściwy poziom. Odpowiedź brzmi - powyżej 94%, a każdy spadek poniżej tej wartości, powinien zostać niezwłocznie skonsultowany z lekarzem.
Żeby móc w prawidłowy sposób odczytać wyniki, warto wiedzieć również, co oznaczają poszczególne parametry, wyświetlane na aparacie, jakim jest pulsoksymetr. Co oznacza PI? Jest to indeks perfuzji krwi i oznacza zakres pochłaniania fal świetlnych, przez przepływ pulsacyjny krwi. Teraz warto przybliżyć nieco kolejny parametr, wyświetlany przez pulsoksymetr. Co oznacza PRbpm? Jest to ilość uderzeń serca na minutę.
W związku z przedstawionymi powyżej informacjami, można uznać, że sprzęt medyczny do badania saturacji to niezwykle użyteczne rozwiązanie i każdy powinien posiadać swój własny pulsoksymetr. Ile powinno być tlenu we krwi, aby uznać wynik za prawidłowy już wiesz. Dlatego pamiętaj, że jakikolwiek spadek poniżej tej wartości, musi być niezwłocznie skonsultowany z lekarzem.